FAHAMU ELIMU YA TANZANIA BARA ILIVYOKUWA KABLA YA UHURU

-

Elimu ya Tanzania bara  Kabla ya Uhuru

    Elimu ya Jadi: Historia ya Elimu Tanzania Bara imegawanyika katika sehemu mbili ambazo ni kabla na baada ya uhuru. Kabla ya kuja kwa wageni katika mwambao wa Tanganyika, kila kabila lilikuwa na mfumo wake wa elimu ya kijadi. Elimu ya Kijadi ilitokana na taratibu za kila siku za jamii za makabila mbalimbali. Elimu hiyo iliyojumuisha maarifa, stadi, maadili, utamaduni, mbinu na taratibu nzuri za kufanya kazi na kujilinda kutokana na mabaa ya njaa, magonjwa na maadui wa usalama wa jamii na wa mali zao ilirithishwa kutoka kizazi kimoja hadi kingine. Mambo ya kujifunza yaligawanyika kirika na kutolewa na watu wazima nyumbani, kazini na katika nyanja nyingine za maisha. Mfumo huu ulianza kuwa na mabadiliko katika malengo na utoaji wake tangu wakoloni walipoingia nchini.
    Elimu Wakati wa Ukoloni: Wageni wa kwanza Tanzania Bara walikuwa Waarabu, wakifuatiwa na Wareno, Wajerumani na Waingereza. Kwa kuwa wageni hao walipokezana madaraka ya sehemu ya nchi au nchi nzima, kila kundi lilibadili mfumo wa elimu kulingana na matakwa yao bila kujali yale yaliyokuwa na manufaa kwa Watanzania Bara. Shule za mataifa mbalimbali zilitofautiana katika malengo, mitaala, sifa na taaluma za walimu, lugha ya kufundishia, na ubora wa majengo ya shule na nyumba za walimu.

Waarabu walipoingia walianzisha mafunzo ya Quran. Elimu hii ilitia mkazo uenezi wa dini ya Kiislamu na Utamaduni wa Kiarabu. Utawala wa Kijerumani na Kiingereza ulitanguliwa na ujio wa Wamisionari. Walipofika, Wamisionari walitoa elimu kufuatana na imani yao na historia ya nchi walikotoka. Elimu ya Wamisionari ilisisitiza uenezi wa dini ya Kikristo. Utawala wa Kijerumani ulitoa elimu iliyotilia mkazo stadi, maarifa na mafunzo ya kazi na uraia mwema kwa Serikali ya Ujerumani. Mfumo wa elimu ya Waingereza katika Tanzania Bara ulikuwa na misingi ya ubaguzi wa rangi na ulitoa nafasi na nyenzo bora zaidi za elimu kwa watoto wa Kizungu na Kiasia kuliko Waafrika. Lengo kubwa la elimu lilikuwa ni kupata watumishi Waafrika ambao wangetumika katika kutetea matakwa ya wakoloni, na hivyo kuwafanya wasomi kuwa tegemezi

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Kwa kutumia mifano jadili istilahi muhimu katika tamthiliya ya tanzia.

-
Kwa kutumia mifano jadili istilahi muhimu katika tamthiliya ya tanzia. MPANGO KAZI Katika kazi hii, tumelenga kufafanua dhana ya tamthiliya, dhana ya tanzia pamoja na istilahi za msingi katika tamthiliya ya tanzia. Pia kazi  yetu imegawanyika katika sehemu kuu tatu yaani Utangulizi, kiini cha swali, na hitimisho. Katika sehemu ya utangulizi tumejadili dhana ya tamthiliya na tanzia kwa kurejea wataalamu mbalimbali kama vile, TUKI, (2004), Mlama, (1983:203) katika dhana ya tamthiliya. Katika dhana ya tanzia tumeweza kuwatumia wataalamu kama vile Semzaba, (1997) Katika sehemu ya pili ambayo ni kiini cha swali hapa tumeweza kujadili  istilahi mbalimbali za msingi katika tamthiliya ya tanzia. Vilevile katika sehemu ya mwisho ambayo ni hitimisho tumeweka mawazo ya jumla ya kazi yetu. UTANGULIZI. Maana ya tamthiliya. Kwa mujibu wa TUKI, (2004). Tamtiliya ni utungo wa kisanaa ambao huweka wazo fulani katika matendo na mazungumzo. Tamthiliya ni sanaa ya maonyesho, sa...
SOMA ZAIDI >>>

ZIFAHAMU METHALI ZA KISWAHILI ZIPATAZO 600 NA ZAIDI

-
METHALI MIA SITA NA KUMI ZA KISWAHILI (610) METHALI MIA SITA NA KUMI (610) 1. Aanguaye huanguliwa. 2. Asiye sikia la mkuu, huvunjika guu. 3. Abebwaye hujikaza. 4. Adhabu ya kaburi aijuae maiti. 5. Adui aangukapo, mnyanyue. 6. Adui mpende. 7. Adui wa mtu ni mtu. 8. Afadhali ya Musa kuliko ya Firauna. 9. Ahadi ni deni. 10. Ajidhaniaye amesimama, aangalie asianguke. 11. Akiba haiozi. 12. Akili ni mali. 13. Akili ni nywele kila mtu ana zake. 14. Akili nyingi huondowa maarifa. 15. Akutukanae hakuchagulii tusi. 16. Akipenda chongo huita kengeza. 17. Akufaae kwa dhiki, ndiye rafiki. 18. Akufanyiaye ubaya, mlipe wema. 19. Akupaye kisogo si mwenzio. 20. Akutendaye mtende, mche asiyekutenda. 21. Alisifuye jua, limeuangaza. 22. Aliye juu msubiri chini. 23. Aliye kando, haangukiwi na mti. 24. Aliye kupa wewe kiti (kibao) ndiye aliye nipa mimi kumbi. 25. Aliye kutwika, ndiye atakaye kutua. 26. Akufukuzae hakwambii toka. 27. Aliyekupa mkeka ndiye aliyenipa kumbesa. 28. A...
SOMA ZAIDI >>>

Uhakiki wa tamthiliya ya nguzo mama kwa kutumia nadharia ya saikochanganuzi

-
UTANGULIZI Kazi hii imegawanyika katika sehemu kuu tatu. Sehemu hizo ni utangulizi, kiini na hatimaye hitimisho. Katika utangulizi tumeweza kufafanua maana ya nadharia kwa kuwarejerea wataalamu mbalimbali ambao kwa kiasi kikubwa wameelezea vizuri maana ya nadharia. Wataalamu hao ni kama vile Masamba (2009), Sarantakos (1997), Martin E. Amin (2005). Lakini pia katika kiini tumeweza kujikita moja kwa moja na swali letu jinsi linavyotaka kuwa tutumie nadharia ya saikochanganuzi ili kuhakiki tamthiliya ya NGUZO MAMA. Hivyo katika sehemu hii ya kiini tumeweza kuonesha jinsi gani nadharia hii ya saikochanganuzi ilivyojidhihirisha kwenye kitabu cha NGUZO MAMA kutokana na wahusika mbalimbali kama vile Bi moja, Bi pili, Bi tatu, Bi nne, Bi tano, Bi sita, Bi saba, Bi nane na wahusika wengineo kama chizi. Hivyo basi katika kazi yetu tumeweza pia kuhitimisha kazi kwa kutoa mawazo kuwa ni jinsi gani wanawake wa patata wameweza kupambana vikali dhidi ya kuinua NGUZO MAMA kwa kuanzisha miradi mbalim...
SOMA ZAIDI >>>